کم کاری تیروئید چیست و چه نشانه هایی دارد؟

وقتی غده ی تیروئید شما به اندازه ی کافی هورمون ترشح نکند، در اصطلاح می گوییم که به کم کاری تیروئید دچار شده اید. در زنان این عارضه بیشتر دیده می شود بخصوص وقتی که سن آنها از ۶۰ سال فراتر می رود. کم کاری تیروئید می تواند باعث ایجاد بیماری هایی همچون چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری های قلبی گردد.

نشانه ها و علایم کم کاری تیروئید

علایم کم کاری تیروئید بسته به میزان شدت بیماری متفاوت است. در اوایل ممکن است شما نشانه های بیماری را درک نکنید، اما بعد از مدتی نشانه‌هایی از جمله:

• خستگی

• افزایش حساسیت به سرما

• یبوست

• خشکی پوست

• افزایش وزن غیرقابل توجیه

• پف کردن صورت

• خشن شدن صدا

• ضعف ماهیچه‌های بدن

• افزایش کلسترول خون

• درد، خشکی و یا ورم مفاصل

• خشکی، درد و حساسیت مفاصل

• ریزش مو

• کاهش ضربان قلب

• افسردگی

• اختلال حافظه

علایم کم کاری تیروئید در نوزادان

• زردی صورت و چشم ها

• زبان بزرگ و بیرون زده

• پف کردن صورت

• خفگی مکرر

• یبوست

• حجم کم عضلات

• خواب بیش از حد

علایم کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان

• رشد ضعیف و در نتیجه کوتاهی قد

• به تاخیر افتادن بلوغ

• به تاخیر افتادن رشد دندان‌های دائمی

• رشد ذهنی ضعیف

دلایل ابتلا به کم کاری تیروئید

کم کاری غده تیروئید می‌تواند بدلیل هریک از عوامل زیر باشد:

• بیماری های خود ایمنی. افرادیکه از نوع خاصی اختلال التهابی که به تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto’s thyroiditis) نام دارد رنج می‌برند، بدلیل شایع ترین علت این بیماری یعنی اختلال خود ایمنی به این بیماری مبتلا شده‌اند. اختلال خود ایمنی بیماری‌ایست که در آن سیستم ایمنی بدن شما شروع به حمله به خود بدن می‌کند. بعضی از مواقع در این حمله سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می‌نماید.

• درمان پرکاری تیروئید. افرادیکه تیروئید پرکار دارند و تحت درمان هستند، در بعضی مواقع ممکن است دچار کم کاری تیروئید شوند.

• جراحی تیروئید. برداشتن همه یا قسمت زیادی از غده تیروئید می‌تواند باعث توقف و یا کم شدن تولید هورمون تیروئید گردد. در این هنگام شما باید تاآخر عمر هورمون تیروئید مصرف نمایید.

• داروها. بعضی از داروها می‌توانند باعث کم کاری تیروئید شوند، لیتوم یکی از این داروها می‌باشد. برای اطلاع از اینکه داروی مصرفی شما تاثیری بر غده تیروئید شما ندارد، با پزشک خود مشورت نمایید.

افراد در خطر ابتلا به کم کاری تیروئید

هرچند که همه افراد در خطر ابتلا به این بیماری هستند، اما خطر بیشتری افراد زیر را تهدید می‌کند:

• زنان بالای ۶۰ سال سن

• ابتلا به بیماری خود ایمنی

• ابتلای بستگان نزدیک مثلا پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ به بیماری خودایمنی

•  سابقه جراحی تیروئید

• باردار بودن و یا زایمان در ۶ ماه گذشته

• سابقه درمان پرکاری غده تیروئید

• سابقه دریافت تشعشع در بالای قفسه سینه یا گردن

 

عوارض کم کاری تیروئید

تیروئید کم کار درمان نشده می‌تواند باعث سایر مشکلات از جمله:

• گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید). یکی از شایع ترین دلایل گواتر ابتلا به تیروئید هاشیموتو می‌باشد. گ.اتر بزرگ می‌تواند بر ظاهر شما تاثیر گزاشته و یا در تنفس و فرودادن غذا شما مشکل ایجاد کند.

• بیماری‌های قلبی. تیروئید کم کار می‌تواند باعث ابتلا به بیماری‌های قلبی شود، چراکه تیروئید کم کار باعث افزایش سطح کلسترول خون شده که برای قلب مضر می‌باشد. همچنین تیروئید کم کار می‌تواند باعث بزرگ شدن قلب و یا نارسایی قلبی هم شود.

• مشکلات روحی روانی. کم کاری تیروئید می‌تواند باعث ابتلا به افسردگی و یا کند شدن عملکرد ذهنی افراد شود.

• نوروپاتی محیطی. عدم درمان کم کاری تیروئید در طولانی مدت می‌تواند باعث آسیب دیدن اعصاب محیطی شما شود. نشانه‌های ابتلا به این بیماری شامل درد، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن نقاط مختلف بدن شود. همچنین این بیماری مشکل ضعف ماهیچه ها و یا از دست دادن کنترل برروی ماهیچه‌ها شود.

• ناباروری (Infertility). سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند برروی تخمک گذاری تاثیر بگذارد.

• نقص‌های مادرزادی. کودکانی که از مادران مبتلا به تیروئید کم کار درمان نشده زاده شده‌اند، در خطر بیشتری برای ابتلا به تیروئید کم کار قرار دارند.

 

آیا باید برای ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید آزمایش دهم؟

توجه به نشانه‌های کم کاری تیروئید مهم بوده تا بتوان بیماری را در مراحل اولیه درمان کرد. از آنجاکه این نشانه‌ها بعضی اوقات قابل تشخیص نیستند، آزمایش همه افراد بخصوص افراد زیر الزامی است:

• افراد میانسال بخصوص زنان بالای ۶۰ سال.

• افرادیکه در خانواده‌شان سابقه بیماری کم کاری تیروئید دارند.

• افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید و دیابت.

• زنان باردار.

درمان تیروئید کم کار 

پزشکان معمولا برای درمان تیروئید کم کار از قرص‌های حاوی هورمون تیروئید استفاده می‌کنند. اکثر افراد پس از یک یا دوهفته مصرف دارو شروع به بهبود می‌کنند و بعد از چند ماه احساس سلامتی می‌نمایند، اما در اکثر مواد ممکن است تا آخر عمر مجبور به ادامه درمان شوند.